Tới dự có ngài Vítězslav Grepl, Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Cộng hoà Séc tại Việt Nam và phu nhân, Phó Đại sứ Lukáš Musil, dịch giả Phạm Công Tú, người đã dịch 4 tác phẩm của Karel Čapek sang tiếng Việt. Tới dự còn có đông đảo sinh viên đang học tiếng Séc của Trung tâm SVSV, các bạn Việt Nam quan tâm tới văn học Séc. Tại đây dịch giả Phạm Công Tú chia sẻ những trải nghiệm trong quá trình dịch các tác phẩm của Karel Čapek: Hoa Cúc xanh; R. U. R.; Khi loại vật lên ngôi; Nhà máy chế tạo siêu nhiên.

 

Bà Trần Mình Hiền, Phó Chủ tịch Hội Hữu nghị Việt Nam - Séc tại buổi lễ cũng chia sẻ thêm những kỷ niệm của riêng mình: “Čapek là cái tên tiếng Séc đầu tiên mà tôi được biết. Čapkova ulice, đó là con phố tại thành phố Teplice mang tên nhà văn Karel Čapek, nơi chúng tôi đã sống năm dự bị đại học (1968-1969), sau này phố đó được đổi là “ulice Karla Čapka”.

 

Năm ngoái tôi đã được đến thăm khu tưởng niệm Karel Čapek - Památník Karla Čapka ve Staré Huti ở Středočeský kraj. Đây là Bảo tàng về cuộc đời và sự nghiệp của Karel Čapek và người vợ Olga Scheinpflugová. Bảo tàng này chính là ngôi nhà mà vợ chồng Karel Čapek được tặng như món quà cưới và họ đã sống ở đây đến khi qua đời. Tại đây ấn tượng đối với tôi là nhận xét viết rất đậm nét “Karel Čapek psal, jak mluvil a mluvil, jak psal….” (Karel Čapek viết như nói và ông nói như viết.).  Bởi ông đã tư duy, suy nghĩ rõ ràng và logic.

 

Chính vì vậy Tổng thống Tiệp Khắc đầu tiên, Tomáš Masaryk đã chọn ông làm người tư vấn về ngôn ngữ cho mình. Thật may mắn, những gì Tổng thống muốn nói với nhân dân đều đã được nói ra từ chính miệng Karel Čapek. Karel Čapek đã mang Masaryk tới gần những người dân của mình bằng cách nói ấm áp và nhẹ nhàng để rồi những người dân ấy quý trọng Tổng thống của mình.

 

Tôi muốn chia sẻ thêm với các bạn một thú vị. Từ robot chính là từ của người Séc. Người nghĩ ra từ đó là Josef Čapek, một họa sĩ, nhà văn và là anh trai của Karel Čapek. Nhưng người đem từ đó cho cả thế giới biết lại chính là Karel Čapek. Năm 1920 trong vở kịch khoa học viễn tưởng R. U. R. (Rossumovi Univerzální Roboti – Các robot toàn năng của Rosum) công chúng lần đầu tiên được nghe đến từ robot. Từ robot được tạo ra từ động từ robotovat (pracovat). Karel Čapek đã cảnh báo chống lạm dụng công nghệ.”

 

Karel Čapek (09/01/1890 – 25/12/1938) là nhà văn, nhà viết kịch, nhà báo, dịch giả, nhiếp ảnh gia, một trong những tác giả vĩ đại nhất của Séc, là người đa tài trong nhiều lĩnh vực. Đối với nhiều người Séc ông còn là hình mẫu về đạo đức.